У Быкава вайна вызваляе, абвастрае у чалавеку яго лепшыя, добрыя сілы. Нізасць ж губляе сваё прыкрыццё: рана ці позна надыдзе час, калі не за каго схавацца, няма каго паставіць пад удар замест сябе, і станавіцца відаць, які чалавек на самай справе.
Камандзір Маслакоў у аповесці «Круглянскі мост» ідзе на заданне разам з юным партызанам Сцёпкам. Брытвін знайшоў падставу, каб не удзельнічаць у гэтай справе. Вядома, Маслакоў мог бы выкарыстаць камандзірскую ўладу і прымусіць падначаленага ісці да маста, але
камандзір — з тых, хто узвальвае ношу на свае плечы. Ну, а Брытвін – з іншай пароды. Ён гаворыць пра тое, што рызыка людзьмі на вайне апраўданы, але робіць усё, каб не патрапіць у лік рызыкуючых людзей, ён аддае перавагу рызыкаваць іншымі. Ён не разумее, калі людзі рызыкуюць добраахвотна. Таму асуджае Праабражэнскага, які здаецца ворагам, каб
выратаваць сям’ю, і Ляховіча, не хоча выратаваць сваё жыццё пакоры. Сцёпка непрыязна ставіцца да Брытвіна. Але калі той пачаў рыхтавацца да выбуху маста, юнак падумаў аб ім паважліва: «пойдзе сам і пагоніць усіх, Міцю таксама», але Брытвін не жадае рызыкаваць сваім жыццём. Ён асуджае на гібель падлетка Міцю, а сам не прымаў удзел у аперацыі. Вось тады-таі не стрымаўся юны партызан і кідае у твар Брытвіна абвінавачванне ў подласці: «Ты не камандзір, а жулік!» У лютасьці Брытвін ударыў Сцёпку прыкладам, а той стрэліў у крыўдзіцеля. Не забіў, а толькі параніў. У інтарэсах Брытвіна — схаваць гэты інцыдэнт, але
Сцёпка гатовы паўстаць перад судом, каб кожны панёс пакаранне па справядлівасці.
Пачуцце справядлівасці і чалавечнасці радуюцца ў свеце Быкава над нізінным, карыслівым, эгаістычным, над страхам за сябе «адзінага», гэта ўрачыстасць адухоўленага, светлага пачатку ў чалавеку. Як бы ні крыўдзіў лёс Штурхача, святло жыцця не згасла ў ім, і ён адстойвае справядлівасць і прыстойнасць ў чалавеку і ў жыцці.
