Сачыненне на тэму «Прырода і чалавек у рамане І.Мележа»Людзі на балоце»

Ідучы знутры вельмі супярэчлівага і дзівосна каларытнага матэрыялу, Іван Мележ  у апавяданні “Людзі на балоце” імкнецца быць не столькі хранікерам, бытапісцам, колькі мастаком, які адкрывае ў жыцці новыя, непаўторна своеасаблівыя характары, праз развіцце і сутыкненне якіх выяўляецца гісторыя важнейшых сацыяльных групаў і праслоек, іх філасофія і іх псіхалогіі, якія дазваляюць асэнсаваць час, лёсы чалавецтва.

Глыбокае пранікненне ў думы, спадзяванні, норавы, звычаі беларускага сялянства дазваляе Івану Мележу без якой-альбо штучнасці надаць раману выразнае сацыяльна-філасофскае гучанне. Разважаючы аб сваім лёсе, аб сваім будучым, яго героі вырашаюць вялікія сацыяльныя і маральныя праблемы — справядлівасці, шчасця, уласнасці («багацця»), індывідуалізму («кулакоў»), калектывізму, хоць самі гэтыя словы яны ўжываюць рэдка.
Аўтар закаханы ў бацькоўскую зямлю, у простага чалавека, у родную прыроду. Найвялікшыя гістарычныя перамены ў лёсе цэлага народа, іх інтэрнацыянальнае значэнне ён раскрывае так, што не сціраецца нацыянальная афарбоўка.

Пісьменнік па-майстэрску ўзнаўляе атмасферу беларускай вескі 1929 года, калі пачалася калектывізацыя. Гут і традыцыйныя начныя «сходкі» сялян, і плеткі баб, спачатку нясмела якія выказваюць надзею: «Можа, яшчэ нічога такога і не будзе, можа, страхі тыя людскія — пустое», а затым вядучых бурны спрэчка аб тым, ці можа ўсе сяло жыць як адна сям’я; і марудлівыя, канкрэтныя, па-дзелавому грунтоўныя гутаркі старшыні райвыканкама Апейки з сялянамі аб машынах, хімічных угнаеннях-гутаркі, якія сканчаюцца высновай: «Толькі ў арцелі, у калектыве – выратаванне.

Пісьменнік паказвае  родную прыроду і узаемасуязь чалавека з ёй. Сяляне цэлымі тыднямі займаліся працай: уранку, абед і ўвечары, летам,восенню і зімою, вясною; у хаце,  у полі, на двары, у лесе, на балоце. Гэтым самым Мележ раскрывае адносіны чалавека да прыроды – роднай зямлі.

Суровы рэаліст, Іван Мележ не фарбуе сваіх станоўчых герояў, не хавае, што некаторым не хапіла жыццёвай мудрасці, іншыя пакутавалі прамалінейнасцю. Адлюстроўваючы складанасць псіхалагічных, інтэлектуальных і іншых зшыбак, якія ахапілі народ на крутым павароце гісторыі, пісьменнік ставіць у рамане вялікую палітычную праблему: ці былі ў нашай краіне ўсе неабходныя — эканамічныя, палітычныя, культурныя, псіхалагічныя — перадумовы для паспяховага рашэння ў кароткі тэрмін такой гіганцкай задачы, як калектывізацыя сельскай гаспадаркі? І, узнаўляючы перад чытачом ва ўсей складанасці дзіктуючыя яе ўмовы, не хаваючы ні цяжкасцяў, ні памылак, паказвае, што задача гэтая не магла ня быць вырашана.